Warszawa: nagroda za dostępność - docenienie i zobowiązanie

W ciągu 10 lat przyznawania nagrody Access City Award Warszawa jest pierwszym miastem z Europy Środkowo-Wschodniej, które ją otrzymało. „Nagroda za rok 2020 została przyznana za zintegrowane działania i włączające podejście, a także za całościową poprawę w bardzo krótkim czasie” –  uzasadniła przyznająca wyróżnienie Komisja Europejska.

Istotą konkursu Access City jest nagrodzenie miast z Europy gwarantujących równy dostęp do praw podstawowych, które dbają o poprawę jakości życia mieszkańców. Zapewniają także wszystkim bez względu na wiek i mobilność równy dostęp do wszystkich zasobów i atrakcji miasta. Nagrodę w Brukseli odebrał wiceprezydent Warszawy Paweł Rabiej, pełnomocniczka prezydenta m.st. Warszawy ds. dostępności Donata Kończyk oraz Dyrektor Biura Pomocy i Projektów Społecznych Tomasz Pactwa.

Docenienie i zobowiązanie

- Ta nagroda to po pierwsze docenienie, a po drugie zobowiązanie. Docenienie dlatego, że ta najważniejsza nagroda w Unii Europejskiej przyznawana miastom bez barier bądź tym, które dążą do tego, jest dla nas wielką satysfakcją. Bardzo się ucieszyliśmy, gdyż nagroda docenia kompleksowe podejście do zagadnienia dostępności miasta, na co złożyła się praca wielu osób w Warszawie. Docenia także organizacje pozarządowe, z którymi pracujemy nad tym, m.in. Integrację i jej założyciela Piotra Pawłowskiego, który bardzo intensywnie inspirował warszawski Ratusz i inne miasta do tego, żeby o integracji myślały i żeby likwidować bariery – mówi Paweł Rabiej.

Podkreśla on także, że nagroda Access City to zobowiązanie, żeby robić więcej. – Mamy świadomość deficytów, m.in. barier cyfrowych różnego rodzaju. Nagroda jest zobowiązaniem, żeby kontynuować tę drogę, biorąc pod uwagę, że mamy w Warszawie 110 tys. osób z bardzo różnymi niepełnosprawnościami. Muszę też powiedzieć, że chodząc po Brukseli i patrząc na Warszawę naprawdę nie mamy się czego wstydzić, choć jest jeszcze dużo do zrobienia – dodał.

Najbliższe plany

Co do tego, że nagroda jest zobowiązaniem do dalszej pracy nie ma także wątpliwości Tomasz Pactwa. Skoro zobowiązanie, to także konkretne plany na najbliższą przyszłość.

- Przede wszystkim chcemy w miarę pilnie przyjąć wytyczne dostępności wydarzeń, najpóźniej na przełomie starego i nowego roku. Chcemy także usprawnić transport specjalistyczny dla osób z niepełnosprawnością, żeby więcej osób mogło z niego korzystać. Mamy kilka pomysłów, jak wykorzystać otrzymanie nagrody, które chcemy przedyskutować z organizacjami pozarządowymi – mówi Tomasz Pactwa.

Jako przykłady takich działań podaje stworzenie trasy turystycznej po centrum miasta dostępnej również dla osób niewidomych i słabowidzących  opartą o dotykowe poznawanie miasta i nowe technologie. Kolejny element to wdrożenie teleopieki dla osób mniej samodzielnych ze względu na wiek.

- Chcielibyśmy w najbliższych dwóch latach wdrożyć założenia projektu wirtualnej Warszawy, czyli m.in. nawigację dla osób niewidomych po budynkach publicznych i atrakcjach turystycznych.  To są najbliższe plany, o których mogę powiedzieć, że mamy pieniądze, mamy to w planie i niektóre projekty są już bardzo zaawansowane – mówi Tomasz Pactwa. – Wierzę, że w ciągu dwóch lat miasto zmieni się na jeszcze bardziej dostępne. Oczywiście mamy jeszcze 5 proc. niedostępnych przystanków, to także chcemy zmienić, szczególnie w kluczowych węzłach jak np. Trasa Łazienkowska. 10 proc. przystanków jest częściowo niedostępnych, ale ponad 80 proc. jest dostępnych – dodaje.

W dalszej perspektywie działania związane z dostępnością będą polegały m.in. na tworzeniu mieszkań wytchnieniowych czy chronionych.

Nagroda za plan i jego wdrażanie

- Nagroda Access City nie jest za to, że Warszawa jest idealna, nagroda jest za to, że Warszawa przyjęła jakiś plan i chce go realizować – mówi Donata Kończyk. – Nagroda wskazuje na docenienie działań nie tylko przez Komisję Europejską, ale także na poziomie krajowym. Wniosek był bowiem oceniany najpierw lokalnie i był doceniony przez polskie władze rządowe i organizacje pozarządowe. Wchodzimy trochę na wyższy poziom, bo wiemy, że polityka dostępnościowa, która została przyjęta przez miasto jest kierunkiem działań, który został nagrodzony. Standardy dostępności dla m.st. Warszawy zostały przyjęte w 2017 r. i są sukcesywnie wdrażane. Teraz przed nami praca nad wdrażaniem wymogów wynikających z nowych ustaw dostępnościowych, w tym systematyczne planowanie działań mających na celu podnoszenie dostępności miasta  – dodaje.

Na fakt tego, że dostępność staje się standardem w działaniach i samorządu, i jednostek podległych miastu zwraca uwagę wiceprezydent Paweł Rabiej. – To bardzo ważne, by każdy podejmujący decyzje budowlane, architektoniczne, użytkowe, które dotyczą funkcjonalności w różnych działaniach miasta – komunikacji publicznej, budynków, projektowaniu wspólnych przestrzeni, zieleni w mieście, miał świadomość, że mają one służyć  także osobom z różnymi niepełnosprawnościami, starszym czy dzieciom. To wiele ułatwia – konkluduje Paweł Rabiej.

Nagroda Access City jest przyznawana od 2010 roku przez Komisję Europejską we współpracy z Europejskim Forum Niepełnosprawności (European Disability Forum) i Europejską Platformą Osób Starszych (AGE Platform Europe). W 2019 roku trzecie miejsce w tym konkursie zajęła Gdynia.