Czy mogę mieć roszczenie wobec byłego zakładu o ekwiwalent za dodatkowy urlop?
Orzeczenie na stałe o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności 05-R wydane 14.12.2019 r. Na orzeczeniu jest, że niepełnosprawność istnieje od 08.08.2016 r., oraz że ustalony stopień niepełnosprawności datuje się od 19.11.2019 r. Po wypadku i półrocznym zwolnieniu wróciłam do pracy (o kulach) i pracowałam do 31.10.2019 r. Czy mogę mieć roszczenie wobec byłego zakładu o ekwiwalent za dodatkowy urlop.
Szanowna Pani,
jak podano na stronie Pełnomocnika Rządu ds. Osób Niepełnosprawnych – „prawo do dodatkowego urlopu wypoczynkowego przysługuje pracownikowi zaliczonemu do znacznego lub umiarkowanego stopnia niepełnosprawności, chociażby nie wystąpił do pracodawcy o przyznanie takiego urlopu (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 29 czerwca 2005 r., II PK 339/04). Ani przepisy ustawy o rehabilitacji (...), ani przepisy Kodeksu pracy nie uzależniają prawa do urlopu wypoczynkowego od wniosku osoby do urlopu uprawnionej. Nieuzyskanie przez pracodawcę wiadomości o przysługującym pracownikowi z mocy prawa prawie do dodatkowego urlopu wypoczynkowego może – w konkretnych okolicznościach - oznaczać tylko tyle, że pracodawcy nie można zarzucić zawinionego niewykonywania zobowiązania do udzielenia urlopu zgodnie z przepisami prawa pracy.
Pierwszy dodatkowy urlop osoba niepełnosprawna nabywa w całości, nawet jeżeli uzyska do niego prawo dopiero w grudniu danego roku. Wynika to z brzmienia art. 19 ust. 1 ustawy o rehabilitacji (...): „Prawo do pierwszego urlopu dodatkowego osoba ta nabywa po przepracowaniu jednego roku po dniu zaliczenia jej do jednego z tych stopni niepełnosprawności". Prawo do kolejnego dodatkowego urlopu wypoczynkowego osoba zaliczona do znacznego lub umiarkowanego stopnia niepełnosprawności nabywa z dniem 1 stycznia każdego roku kalendarzowego, o ile pozostaje w zatrudnieniu.
Pracownik nabywa prawo do urlopu, nawet jeżeli nie wykonywał pracy z powodu choroby i pobierał w tym czasie zasiłek chorobowy (dot. także świadczenia rehabilitacyjnego, urlopu macierzyńskiego oraz rodzicielskiego). Znaczenie bowiem ma pozostawanie w stosunku pracy, a nie jej świadczenie. Wyjątki: urlop bezpłatny, zdrowotny, nieświadczenie pracy w związku z odbywaniem kary pozbawienia wolności, odbywaniem służby wojskowej”.
Nie wiem, czy jest to Pani pierwsze orzeczenie stwierdzające co najmniej umiarkowanym stopnień niepełnosprawności, nie wiem także, ile Pani pracowała u danego pracodawcy, niemniej jednak (jeżeli jest to pierwsze orzeczenie), kierując się w/w interpretacją, przysługuje Pani prawo do niewykorzystanego dodatkowego urlopu wypoczynkowego lub jego ekwiwalentu za okres, o ile przepracowała Pani rok z orzeczeniem o co najmniej umiarkowanym stopniu niepełnosprawności.
Z poważaniem,
Grzegorz Jaroszczyk, prawnik