Nowe życie w mieście

Przeprowadzka do dużego miasta to często szansa na lepsze życie. Oferuje ono szeroki wachlarz edukacyjny i wiele możliwości rozwoju zawodowego. Można przebierać w formach rozrywki i wydarzeniach kulturalnych. Z jednej strony jest się anonimowym, a z drugiej – każdy dzień może przynieść nowe znajomości. Jest jeszcze jedna ważna rzecz: w tym roku Warszawa zajęła I miejsce w konkursie Access City, w którym nagradzane są miasta najbardziej przyjazne osobom z niepełnosprawnością. W dużym mieście jest mniej barier, dzięki czemu żyje się łatwiej. Co warto wiedzieć, gdy w planach pojawiło się osiedlenie się w stolicy?

Mieszkanie

Oczywiście najważniejsza jest kwestia dotycząca mieszkania, bo bez tego ani rusz. Ceny lokali w Warszawie wciąż szybują i potrafią przyprawić o zawrót głowy. Weźmy pod uwagę jeszcze taki fakt, że w przypadku wielu osób z niepełnosprawnością potrzebne są różne udogodnienia: brak barier architektonicznych, winda, duże przestrzenie w mieszkaniu. Te kryteria spełniają głównie lokale w nowym budownictwie, co jeszcze bardziej podbija cenę kupna czy najmu mieszkania. Ceny wynajmu (bez opłat za media) za kawalerkę zaczynają się od 1500 zł za miesiąc, a mieszkania 2-pokojowego od ok. 1700 zł za miesiąc.

Dobrym rozwiązaniem na początek jest wynajęcie pokoju, co pozwoli znacznie obniżyć budżet. Koszt takiego wynajmu zaczyna się od 700 zł za miesiąc. Zanim zacznie się jednak szukać ofert na otwartym rynku, warto popytać znajomych albo wykorzystać moc mediów społecznościowych – może akurat znajomy znajomego ma mieszkanie lub pokój do wynajęcia za nieco niższą cenę niż „rynkowa”.

Idealnym rozwiązaniem, choć wymagającym większych poszukiwań, jest znalezienie mieszkania z możliwością meldunku – choćby tymczasowego. Daje to możliwość złożenia w urzędzie danej dzielnicy wniosku o przyznanie lokalu socjalnego lub komunalnego. Osoby z większymi zarobkami mogą starać się o wynajem mieszkania w tzw. miejskich TBS-ach.

Jeśli jesteśmy w trakcie przeprowadzki i pojawiamy się w stolicy tylko na dwa–trzy dni, żeby załatwić sprawy urzędowe czy „ogarniać” mieszkanie, to możemy rozważyć nocleg w hostelu. Cena za noc zaczyna się od 35 zł w pokoju wieloosobowym (wg hostelu wyszukanego na portalu booking.com, z zaznaczoną opcją udogodnień dla osób z niepełnosprawnością).

Jest jeszcze jedna alternatywa lokalowa. Wiąże się ona z rozpoczęciem edukacji...

fot. Marta Kuśmierz

Edukacja

Mieszkanie w akademiku to rozwiązanie idealne na początek przygody z nowym miastem. Po pierwsze, koszty wynajmu pokoju są znacznie niższe. Na przykład akademiki Uniwersytetu Warszawskiego oferują ceny od 315 zł za miejsce w pokoju trzyosobowym do 670 zł za pokój jednoosobowy. Po drugie, akademik to taka mała społeczność, a więc doskonałe miejsce, żeby nawiązać nowe znajomości i spędzać czas z ludźmi. Teoretycznie o pokój w akademiku może starać się każdy student, ale pierwszeństwo mają studenci uczelni, do której należy dany dom. Studenci mogą mieszkać w akademiku również podczas wakacji i ferii.

Wybierając studia i uczelnię, warto wcześniej sprawdzić, jakie warunki i dostosowania mają akademiki. Zazwyczaj „zaadaptowanych” pokoi jest tylko kilka w danym domu studenckim. Jeszcze przed złożeniem dokumentów na uczelnię warto nawiązać z nią kontakt i porozmawiać o swoich potrzebach związanych z niepełnosprawnością. Każda uczelnia ma Biuro ds. Osób Niepełnosprawnych i właśnie z taką jednostką można się kontaktować w celu uzyskania informacji nie tylko o zakwaterowaniu, ale też o dostępności wybranego wydziału. Uczelnie mają obowiązek ułatwić studentom z niepełnosprawnością proces kształcenia. W zależności od potrzeb może to być np. kurs orientacji przestrzennej na uczelni, zapewnienie asystenta podczas zajęć i w drodze do i z uczelni, pomoc w załatwianiu spraw związanych z procesem studiowania. Takie wsparcie jest zapewnione bez względu na to, czy są to studia stacjonarne, czy zaoczne.

Transport

Komunikacja miejska

Choć Warszawa ma powierzchnię ponad 500 km2, poruszanie się po mieście nie sprawia większych problemów. Komunikacja miejska – metro, tramwaje, autobusy – są w większości dostosowane do osób z niepełnosprawnością i dobrze ze sobą skomunikowane. Owszem, na niektórych liniach zdarza się, że na przemian kursują tramwaje niskopodłogowe z wysokopodłogowymi. Można to jednak łatwo zweryfikować na portalu www.jakdojade.pl, zaznaczając opcję „niskopodłogowe”.

Jeśli chodzi o metro, to zazwyczaj w pierwszym i ostatnim wagonie znajdują się miejsca dla osób z niepełnosprawnością. Kursuje kilka rodzajów wagonów metra i w zasadzie wszystkie są dostępne (z wyjątkiem najstarszych rosyjskich). Można również skorzystać z pomocy w miejscach przesiadkowych: węzeł Młociny, Metro Wilanowska, Dworzec Wschodni i w punktach informacyjnych znajdujących się m.in. w następujących lokalizacjach:

• ul. Żelazna 61,
• Lotnisko Chopina,
• terminal A – hala przylotów – lokal 1.810/811,
• Dworzec Centralny – hala główna dworca kolejowego, punkt usytuowany od strony Al. Jerozolimskich,
• Metro Plac Wilsona – linia M1 Pawilon 1002.

Pełną listę 22 punktów można znaleźć w serwisie Warszawskiego Transportu Publicznego: www.wtp.waw.pl.

fot. Piotr Stanisławski

Należy zaznaczyć, że transport publiczny dla osób z niepełnosprawnością w stopniu znacznym oraz ich asystentów/opiekunów jest bezpłatny. Z pewnością w pierwszych dniach poruszania się po miejskiej dżungli można poczuć zagubienie. Dlatego, udając się w nowe miejsce, trzeba mieć jakiś zapas czasu. Myśląc o przeprowadzce do Warszawy, warto odwiedzić ją kilka razy. Umówić się na spacer z osobą, która dobrze zna stolicę, i pomoże się zaaklimatyzować. Powie, gdzie można tanio i dobrze zjeść, i gdzie znajdują się urzędy i różne ważne miejsca. Jeżeli nie mamy w stolicy rodziny ani żadnych znajomych, można poszukać kogoś chętnego do pomocy poprzez media społecznościowe. Najlepiej znaleźć osobę, która mieszka w Warszawie i ma podobną niepełnosprawność – bo ktoś taki najlepiej będzie znał miasto pod kątem konkretnych potrzeb i ograniczeń.

Transport specjalistyczny

W Warszawie istnieje możliwość skorzystania z transportu specjalistycznego w systemie „od drzwi do drzwi”. Transport odbywa się przystosowanym busem z windą, a kierowcy pomagają od drzwi mieszkania/domu do miejsca docelowego. Cel podróży jest dowolny, ale może obejmować jedynie teren miasta. Zapotrzebowanie na taki przejazd należy zgłosić co najmniej 3 dni wcześniej (im wcześniej, tym większa szansa na to, że dzień i godzina będą wolne i pomoc zostanie udzielona).

Przejazd zostaje potwierdzony telefonicznie. Jest to usługa płatna w wysokości 15 zł, niezależnie od długości trasy. Transport realizowany jest od poniedziałku do piątku w godzinach 06.00‒22.00, a w soboty i niedziele 08.00–16.00. W ustawowe święta nie jest dostępny. W celu zgłoszenia przejazdu należy zadzwonić pod numer 22 298 59 00 lub 720 915 300, albo napisać na adres e-mailowy: bus@specjaltrans.pl.

Własny samochód

Jeżeli ktoś jest zwolennikiem własnego transportu, to warto wiedzieć, że z kartą parkingową można parkować bezpłatnie i bez ograniczeń na niebieskich „kopertach”. Można wyrobić sobie również kartę N+ (obowiązuje tylko w Warszawie). W tym celu należy się udać z kartą parkingową osoby z niepełnosprawnością do Zarządu Dróg Miejskich. Karta N+ wraz z kartą parkingową, wyłożone za przednią szybą pojazdu w sposób eksponujący widoczne zabezpieczenia oraz umożliwiający odczytanie numeru i daty ważności, uprawniają do bezpłatnego postoju na każdym ogólnodostępnym miejscu postojowym.

Karta N+ wydawana jest bezpłatnie, na wniosek uprawnionego użytkownika drogi, w Zarządzie Dróg Miejskich przy ul. Chmielnej 120, w pokoju nr 10, w godz. 8.00‒14.30; tel. kontaktowy: 22 558 92 83.

Praca

Wiadomo, że ten element jest bardzo ważny, gdyż bez pracy trudno będzie się utrzymać w dużym mieście, gdzie koszt życia jest wyższy niż w mniejszych miejscowościach. Równocześnie jednak jest tu więcej miejsc rozwoju zawodowego.

Jeżeli przyjeżdżamy tu na studia, a wspiera nas jeszcze rodzina, to szukaniem pierwszej pracy można zająć się po przyjeździe. Jeśli jednak planujemy przeprowadzkę, polegając finansowo tylko na sobie, to warto wcześniej odłożyć nieco oszczędności i stworzyć sobie „poduszkę finansową” w razie kłopotów ze znalezieniem pracy.

fot. pixabay.com

Obowiązkowym punktem do odhaczenia jest zbudowanie dobrego życiorysu. Jeśli nie do końca potrafimy sprecyzować, co chcemy robić lub na jakie stanowiska moglibyśmy kandydować, warto zgłosić się do miejsca, gdzie osobom z niepełnosprawnością udzielana jest pomoc w szukaniu pracy. Są to np.:

1. Biuro FAR – woj. mazowieckie
   ul. Inspektowa 1
   02-711 Warszawa
   tel./faks: 22 858 75 39
   e-mail: biuro.mazowieckie@far.org.pl

2. Punkt Poradnictwa dla Osób z Niepełnosprawnościami FAZON
   tel.: 22 620 32 02
   e-mail: biuro@fazon.pl

3. Fundacja Aktywizacja
   ul. Narbutta 49/51
   02-529 Warszawa
   tel.: 22 654 75 51
   e-mail: fundacja@aktywizacja.org.pl

4. Centrum Integracja
   ul. Dzielna 1
   00-162 Warszawa
   tel.: 22 831 85 82, 570 066 506, 570 066 806
   faks.: 22 635 11 82
   e-mail: warszawa@integracja.org

Jeśli nie mamy dużego doświadczenia zawodowego, to warto skorzystać z programów wsparcia na rynku pracy, które realizowane są przez wiele instytucji i organizacji pozarządowych. W ramach takiego programu można odbyć szkolenie czy płatny staż, aby finalnie zyskać zatrudnienie.

Warszawa to miasto, które prężnie się rozwija. Powstaje wiele biurowców i firm, a wraz z nimi – miejsc pracy. Ale zatrudnienia trzeba szukać nie tylko w szklanych wieżowcach. Dobrym miejscem na pierwszą pracę mogą okazać się centra handlowe, centra rozrywki, znane sieciówki, jak np.: McDonalds, Starbucks, Pizza Hut. Jeżeli niepełnosprawność na to pozwoli – na początek można pracować fizycznie. Warto rozejrzeć się też po mniejszych firemkach i w nich znaleźć zajęcie dla siebie. Przecież w zakładzie fotograficznym nie muszą poszukiwać jedynie fotografa. Osoba, która będzie prowadziła profil w mediach społecznościowych lub obrabiała zdjęcia w programach graficznych, może być wręcz mile widziana w takim miejscu.

Poszukiwanie pracy to też praca. Należy użyć wszelkich dostępnych środków możliwości: internetu, znajomości, urzędu pracy, wysyłać swoje oferty, odwiedzić biura pośrednictwa pracy i organizacje zajmujące się aktywizacją osób z niepełnosprawnością.

fot. Mateusz Różański

Asystent

Rola asystenta w pełnym i samodzielnym życiu osoby z dysfunkcjami jest kluczowa. Może być to szczególnie istotne dla osób, które decydują się na przeprowadzkę solo i nie bardzo mają jak liczyć na pomoc rodziny, która jest daleko, a do tej pory pomagała.

W Warszawie można skorzystać z usług asystenta w ramach programu „Asystent Osoby Niepełnosprawnej”. Przeznaczony jest dla osób z niepełnosprawnością ruchową, sensoryczną oraz intelektualną. Asystent pomaga w przemieszczaniu się po mieście, dotarciu do lekarza, na uczelnię czy do pracy, załatwieniu spraw w urzędach czy bankach. Można liczyć także na wsparcie, kiedy chce się wziąć udział w wydarzeniu sportowym czy kulturalnym. Usługa asystenta jest bezpłatna. Ze względu na duże zapotrzebowanie na takie usługi trzeba planować swój terminarz z dużym wyprzedzeniem. Najlepiej zgłosić zapotrzebowanie na pomoc przed początkiem miesiąca, w którym będzie ona potrzebna. Pierwszeństwo mają osoby potrzebujące pomocy w dotarciu do lekarza, na uczelnię lub do pracy. Z usługi asystenta mogą korzystać też osoby spoza Warszawy, które akurat w przebywają w stolicy.

Zgłoszenia usługi asystenckiej należy kierować: od poniedziałku do piątku w godzinach: 8.00–18.00 telefonicznie: 22 277 49 89 lub przez e-mail: asystent@um.warszawa.pl.

Rehabilitacja i dostęp do opieki medycznej

Przenosząc się do nowego miasta, trzeba pamiętać o znalezieniu ośrodka zdrowia, najlepiej w pobliżu miejsca zamieszkania. Osoby z niepełnosprawnością – jeśli ośrodek nie jest w pełni dostępny – mogą zgłosić się do innego. Na pierwszą wizytę u lekarza podstawowej opieki zdrowotnej warto zabrać ze sobą dokumentację i historię choroby, tak żeby lekarz dobrze poznał nasz przypadek.

Plus mieszkania w stolicy jest również taki, że jest tu dostęp do najlepszej opieki medycznej w kraju, bo przecież głównie tu znajdują się najważniejsze jednostki medyczno-badawcze. Wdrażane są pionierskie programy zwiększające dostępność miejsc. Na przykład w tym roku Szpital Praski wprowadził nowe standardy dostępności do usług medycznych, w tym opieki ginekologicznej. Pracownik szpitala ustala z pacjentką zakres niezbędnej pomocy (np. pomoc w wysiadaniu z samochodu i wsiadaniu do niego przed szpitalem, spotkanie w określonym miejscu szpitala i pomoc w dotarciu do odpowiedniego gabinetu, tłumacza języka migowego, dodatkową asystę przy badaniu). Więcej informacji można uzyskać na stronie szpitala: www.szpitalpraski.pl/pacjent-z-niepelnosprawnoscia.

W przypadku rehabilitacji dobrze jest znaleźć placówkę niedaleko miejsca zamieszkania, żeby nie obciążać się dojazdami. Na uwagę zasługuje m.in. rehabilitacja w Fundacji Avalon, która oferuje takie zajęcia, jak: Aktywna Rehabilitacja, psycholog, neurologopeda, zajęcia outdoorowe – „Samodzielni w terenie”, zajęcia „Samodzielni na co dzień”, nordic walking, cross trening, samoobrona, zumba – taniec, trening w wirtualnej rzeczywistości, techniki relaksacyjne, ale też indywidualną rehabilitację „jeden na jeden”. Na pierwszą wizytę można się umówić telefonicznie lub przez e-mail:

Fundacja Avalon
tel.: 22 349 97 71, 796 324 328
e-mail: fundacja@fundacjaavalon.pl

fot. Envato.Elements

Aktywności i rozrywka

Poza tradycyjnymi formami rehabilitacji w Warszawie organizowane są liczne aktywności dla osób z niepełnosprawnościami. Tutaj nie zapisujesz się na to, co akurat jest organizowane. Tu wybierasz to, co cię interesuje. A wybór jest naprawdę duży: rugby na wózkach, zajęcia pływackie i nurkowe, koszykówka, taniec na wózkach, tenis dla osób niewidomych, amp futbol – to tylko niektóre z bogatej oferty. To miasto oferuje wiele możliwości, ale daje też szansę rozwoju własnych pomysłów i inicjatyw. Nie trzeba przecież szukać zajęć skierowanych wyłącznie do osób niepełnosprawnych.

Jeśli interesuje nas rękodzieło, znajdziemy kilka kursów tworzenia ceramiki czy biżuterii. Gdy ważne są kwestie ekologiczne, można wziąć udział w zajęciach gotowania zero waste lub pójść na wystawę poświęconą zmianom klimatycznym. Tutaj ciągle coś się dzieje. Oczywiście zawsze wcześniej warto sprawdzić, czy miejsce, do którego się udajemy, jest dla nas dostępne. A nawet jeśli nie – to znajdziemy alternatywę na spędzanie wolnego czasu.

Teatry, kina, opery, muzea, wydarzenia, targi, wyprzedaże garażowe, różne akcje społeczne – jeśli pochodzisz z małej miejscowości i trafiasz do stolicy, to nagle otwiera się przed tobą morze możliwości.

Czasami problemem nie jest znalezienie ciekawego jakiegoś wydarzenia, ale dokonanie wyboru, jak i gdzie spędzić czas.

Centra Wsparcia i Informacji

Nie wiesz, od czego zacząć? Zacznij szukać informacji tutaj:

1. Warszawskie Centrum Pomocy Rodzinie
2. Centrum Informacyjne dla Osób Niepełnosprawnych
3. Polityka Społeczna Miasta Stołecznego Warszawy

Artykuł pochodzi z numeru 6/2019 magazynu „Integracja”.

Zobacz, jak możesz otrzymać magazyn Integracja.

Sprawdź, jakie tematy poruszaliśmy w poprzednich numerach (w dostępnych PDF-ach).