Zielona Góra

Jakie działanie są podejmowane w Zielonej Górze w celu zmniejszenia barier urbanistycznych dla osób niepełnosprawnych

7 lipca 2004 r.

Zdając sobie sprawę z faktu, że nadal brak jest powszechnej wiedzy na temat specyfiki potrzeb osób niepełnosprawnych zaczęliśmy od wzajemnej edukacji. Osoby niepełnosprawne poruszające się na wózku z powodu uszkodzenia kręgosłupa poznały problemy osób siedzących na wózkach z powodu amputacji, reumatoidalnego zapalenia stawów, mózgowego porażenia dziecięcego, stwardnienia rozsianego itp. Osoby niewidome "uczuliły" wszystkich informacją, że m.in. leżący przy krawężnikach śnieg uniemożliwia im zidentyfikowanie przejścia chodnik-jezdnia, sprawni, że sygnalizacja dźwiękowa ułatwiająca przechodzenie przez jezdnię osobom słabowidzącym, niewidomym i starszym zakłóca spokój mieszkańcom domów znajdujących się w pobliżu skrzyżowań.

Jest prawdą, że wybrukowany chodnik najtrudniej pokonać osobie na wózku. Ale czy choremu np. z zaawansowaną cukrzycą, zaburzeniami krążenia jest łatwiej? Osobę siedzącą na wózku można szybciej zauważyć, ma więc większą szansę na otrzymanie pomocy od przypadkowych przechodniów..

Kolejnym etapem wspólnej edukacji, która trwa cały czas, było spotkanie w terenie. W październiku 2003 r. Członkowie Miejskiej Społecznej Rady do spraw Osób Niepełnosprawnych, Przedstawiciel Urzędu Miasta oraz Przedstawiciele Mediów spotkali się z Wojewódzkim Konserwatorem Zabytków. Wspólnie przeszli zielonogórską starówkę. Na "spacer" zostali zaproszeni również niepełnosprawni z różnym stopniem dysfunkcji narządu ruchu:

• osoba poruszająca się na wózku inwalidzkim
• osoba poruszająca się przy pomocy wózka aktywnego
• osoba poruszająca się przy pomocy kul
• osoba poruszająca się z trudem, lecz samodzielnie
• osoba poruszająca się samodzielnie, słabowidząca.

To była doskonała lekcja dla wszystkich. Także dla osób poruszających się na wózkach, które zrozumiały, że krawężniki, nierówny bruk, schody przeszkadzają lub bardzo utrudniają przemieszczanie się nie tylko im, ale również dużej grupie osób z osłabioną sprawnością ruchową, w tym osobom starszym i ... młodym mamom wiozącym w wózku małe, zdrowe dziecko.
Teraz, gdy omawiany jest sposób likwidacji kolejnej "barykady"- wspólnie szukamy optymalnych rozwiązań.

Ponadto: w miesiącach lipiec-wrzesień 2003 r. przedstawiciel Urzędu Miasta odwiedził szpital oraz gabinety stomatologiczne, które zgodnie z deklaracją NFZ zostały przystosowane do przyjęcia osób niepełnosprawnych. Niestety, zrozumienie przystosowania nie odbiega od tzw. średniej krajowej.
Podczas przejścia Wojewódzkiego Szpitala, a więc miejsca, gdzie bariery przeszkadzają najboleśniej - zaproponowaliśmy Dyrekcji Szpitala pomoc w zrobieniu programu kompleksowej likwidacji wszystkich znajdujących się barier urbanistycznych. Propozycja została przyjęta. Niestety, wysokie zadłużenie jednostki nie daje szans placówce na pozyskanie pieniędzy z PFRON na realizację tak dużego programu.

Kolejnym przykładem na to, że w Zielonej Gprze decyzje o udzieleniu pomocy osobom niepełnosprawnym, które odbywają się po wcześniejszym wysłuchaniu zainteresowanych, jest fakt zakupu regulowanego fotela ginekologicznego. W listopadzie 2003 r. na wniosek Miejskiej Społecznej Rady ds. Osób Niepełnosprawnych Prezydent Miasta podjął decyzję zakupu - z budżetu miasta - fotela ginekologicznego z regulowaną wysokością. Fotel (jedyny w mieście) został przekazany Oddziałowi Ginekologiczno-Położniczemu i znajduje się na Izbie Przyjęć tegoż Oddziału.

Tylko kobieta niesprawna z powodu niedowładu, porażenia, otyłości, starości a nawet zaawansowanej ciąży wie jak jest skrępowana i ile musi włożyć wysiłku, żeby dostać się na tę metrową wysokość. Fotel chroni również kręgosłupy lekarzy ginekologów.

Inicjatywa utworzenia komitetu konsultacyjnego przy Naczelnym Architekcie Miasta jest doskonałym pomysłem. W Zielonej Górze już w listopadzie 2003 r. Prezydent Miasta Zielona Góra powołał Zespół Urbanizacyjno-Architektoniczny. Do prac w Zespole zaproszony został przedstawiciel Miejskiej Społecznej Rady do spraw Osób Niepełnosprawnych.

W najbliższym czasie z drzwi Urzędu Miasta znikną małe, umieszczone wysoko na drzwiach, oznaczenia pokoi. Są one bowiem niewidoczne nie tylko dla osób zrzeszonych w Polskim Związku Niewidomych.

Przy okazji ustalania wysokości umocowania musimy pamiętać, że w mieście mieszkają również osoby wysokie. Jeżeli informacje umieszczone zostaną na wysokości odpowiadającej tylko "wózkowiczom", wysocy z powodu częstego schylania się będą mieli" szansę" zostać... niepełnosprawnymi.

Bardzo duże zrozumienie potrzeb niepełnosprawnych wykazuje Dyrekcja Miejskiego Zakładu Komunikacji. W starszego typu autobusach sukcesywnie dokonywana jest wymiana tablic informacyjnych na większe i podświetlane. Na przystankach autobusowych wymieniane są tablice informacyjne, rozkład jazdy napisany jest większą czcionką. Przy okazji wymiany zmieniane zostaje ich umiejscowienie. Do tej pory umieszczone nad ławką utrudniały swobodny dojazd w celu odczytania informacji osobie na wózku i podejście osobie słabowidzącej.

Na przystankach autobusowych malowane są linie (takie jak na peronach dworców PKP) Tę linię może nieznacznie przekroczyć osoba mająca trudności z wsiadaniem - jest to sygnał dla kierowcy, że należy zwiększyć uwagę. Kierowcy autobusów zostali przeszkoleni w zakresie specyficznej obsługi niepełnosprawnego pasażera.

Nadal dużym utrudnieniem w wejściu na salę sprzedaży w niektórych marketach są obracane, a nie otwierane automatycznie, wahadłowo metalowe blokady. Może powalczymy z nimi razem?

W Zielonej Górze problem zajmowania miejsc parkingowych w znacznym stopniu rozwiązała uchwała Rady Miasta Zielona Góra z dnia 25 listopada 2003 r., która umożliwia osobom niepełnosprawnym bezpłatne parkowanie w każdym miejscu Strefy Płatnego Parkowania zgodnie z przepisami.

Staramy się, aby nasze działania zaspakajały rzeczywiste potrzeby osób niepełnosprawnych. Nam również przeszkadzają niesprecyzowane przepisy wymogów budowlanych dające możliwość tworzenia nieprzydatnych osobom niepełnosprawnym (i nie tylko) rozwiązań. Sztandarowym przykładem takiego bubla architektonicznego są ciągi zjazdowe budowane na schodach, których długość odpowiada wysokości schodów.

W ciągu 1,5 rocznej współpracy z osobami niepełnosprawnymi zauważyłem, że zwiększymy szansę na osiągnięcie trwałego sukcesu w walce z barierami urbanistycznymi gdy:

- Podczas wszystkich akcji i kampanii społecznych będzie uzmysławiany fakt, że bariery urbanistyczne uniemożliwiają dotarcie do wszystkich miejsc pewnej grupie, a przeszkadzają wszystkim. A więc: "To co robimy w imię niepełnosprawności dzisiaj, będzie miało znaczenie dla wszystkich w świecie jutra" (Deklaracja Madrycka marzec 2002 r.)
- Utworzony zostanie program, który umożliwi finansowanie osobom prywatnym i instytucjom (w wyjątkowych, określonych przypadkach) wykonanie projektu na likwidacje barier.

Zastępca Prezydenta Miasta Zielona Góra, Maciej Kozłowski

Urząd Miasta Zielona Góra
ul. Podgórna 22, 65-424 Zielona Góra
tel.: 0*68 32 92 107