Świadczenie pielęgnacyjne a renta socjalna
Żona ma niepełnosprawność, od wieku 14 lat wymaga opieki osoby drugiej, ma zaznaczony punkty wszystkie w orzeczeniu, że wymaga. Ja mam umiarkowany stopień, pobieram rentę socjalną. Czy mogę się ubiegać o świadczenie pielęgnacyjne na żonę.
Szanowny Panie,
rozumiem, iż pobiera Pan rentę socjalną. Zgodnie z wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego z dnia 26.06.2019 r. sygn. akt. SK 2/17 - „I . Art. 17 ust. 5 pkt 1 lit. a ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (Dz. U. z 2018 r. poz. 2220 i 2354 oraz z 2019 r. poz. 60, 303, 577, 730 i 752) w zakresie, w jakim stanowi, że świadczenie pielęgnacyjne nie przysługuje, jeżeli osoba sprawująca opiekę ma ustalone prawo do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy, jest niezgodny z art. 71 ust. 1 zdanie drugie w związku z art. 32 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej.
II. Przepis wymieniony w części I, w zakresie tam wskazanym, traci moc obowiązującą po upływie 6 (sześciu) miesięcy od dnia ogłoszenia wyroku w Dzienniku Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej – 9 stycznia 2020 r.
Podany wyrok wskazuje na osoby posiadające rentę z tytułu częściowej niezdolności do pracy, aktualnie renta socjalna, na którą Pan wskazuje przyznawana jest osobom posiadającym całkowitą (a nie częściową) niezdolność do pracy.
Warto pamiętać, iż zgodnie z art. 17 ust. 5 ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych [z zastrzeżeniem w/w wyroku TK] świadczenie pielęgnacyjne nie przysługuje, jeżeli:
- osoba sprawująca opiekę:
- ma ustalone prawo do emerytury, renty, renty rodzinnej z tytułu śmierci małżonka przyznanej w przypadku zbiegu prawa do renty rodzinnej i innego świadczenia emerytalno-rentowego, renty socjalnej, zasiłku stałego, nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego, zasiłku przedemerytalnego lub świadczenia przedemerytalnego,
- ma ustalone prawo do specjalnego zasiłku opiekuńczego, świadczenia pielęgnacyjnego lub zasiłku dla opiekuna, o którym mowa w ustawie z dnia 4 kwietnia 2014 r. o ustaleniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów.
Wyrok Trybunału Konstytucyjnego, który wszedł w życie w dniu 9 stycznia 2020 r., co prawda dotyczy osób posiadających częściową niezdolność do pracy, ale biorąc pod uwagę, iż renta socjalna jest świadczeniem niższym niż świadczenie pielęgnacyjne, można podjąć próbę uzyskania świadczenia pielęgnacyjnego, (co najmniej różnicy pomiędzy wysokością świadczenia pielęgnacyjnego, a wysokością renty socjalnej) niemniej jednak trudno przesądzić czy w Pana wypadku to się uda, warto pamiętać o możliwości odwołania się do organu drugiej instancji, a potem o możliwości złożenia skargi do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego – o sposobie i trybie złożenia skargi powinien zostać Pan poinformowany na przedmiotowej decyzji.
Jak stwierdził w wyroku z dnia 19 grudnia 2019 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gorzowie Wielkopolskim w sprawie o sygn. akt II SA/Go 774/19 – „Brak jest racjonalnych argumentów uzasadniających zróżnicowanie sytuacji opiekunów osób niepełnosprawnych polegających na wyłączeniu w całości prawa do świadczenia pielęgnacyjnego tych opiekunów, którzy mają ustalone prawo do jednego ze świadczeń wymienionych w art. 17 ust. 5 pkt 1 lit. a u.ś.r. w sytuacji gdy to świadczenie jest niższe niż świadczenie pielęgnacyjne”.
Z poważaniem,
Grzegorz Jaroszczyk, prawnik