MSW planuje zmiany w systemie rentowym służb mundurowych

Wprowadzenie dwóch kategorii: niezdolny do służby oraz niezdolny do służby ze znacznym ograniczeniem sprawności organizmu - to jedna z propozycji projektu Ustawy o funkcjonowaniu komisji lekarskich podległych ministrowi właściwemu do spraw wewnętrznych oraz o zmianie niektórych innych ustaw.

Proponowane przez Ministerstwo Spraw Wewnętrznych zmiany dotyczą wprowadzenia w miejsce obecnych trzech grup inwalidzkich dwóch kategorii: niezdolny do służby oraz niezdolny do służby ze znacznym ograniczeniem sprawności organizmu. Po wejściu w życie proponowanych zmian, nie byłoby aktualnie istniejącej tzw. III grupy inwalidzkiej – niezdolny do służby, ale zdolny do pracy.

Wymiar renty pozostanie na obecnym poziomie; dla kategorii niezdolny do służby ze znacznym naruszeniem sprawności organizmu będzie to 80 proc. podstawy wymiaru, a dla kategorii niezdolny do służby – 70 proc. Świadczenie rentowe z tytułu niezdolności do służby, tak jak do tej pory, będzie zwiększane o 10 proc. podstawy wymiaru, gdy niezdolność do służby powstała wskutek wypadku lub choroby zawodowej pozostającej w związku z właściwościami lub warunkami służby. Ponadto osoba niezdolna do służby nadal będzie mogła ubiegać się o przyznanie dodatku pielęgnacyjnego, jeśli zostanie orzeczona wobec niej niezdolność do samodzielnej egzystencji.

Podstawa wymiaru renty z tytułu niezdolności do służby pozostanie taka sama. Oznacza to, że po wejściu w życie zmian podstawą wymiaru przyznanego świadczenia rentowego dla funkcjonariuszy nadal będzie uposażenie należne na ostatnio zajmowanym stanowisku. Natomiast w stosunku do żołnierzy zawodowych podstawą wymiaru będzie uposażenie należne w ostatnim miesiącu pełnienia służby.

Dwie instancje i nowe regulacje

Nowi emeryci nie będą mieć już możliwości zwiększania emerytury z tytułu niezdolności do służby wynikającej z jej właściwości lub warunków. Obecnie osoby, których uszczerbek na zdrowiu miał związek ze służbą, mogą powiększyć swoją emeryturę do 15 proc. podstawy wymiaru renty inwalidzkiej. Dodatkowych środków nie stracą ci, którym już je przyznano. Nowe przepisy zachowują prawa nabyte dla obecnych rencistów w aspekcie funkcjonowania III grupy inwalidzkiej.

O związku niezdolności do służby z właściwościami lub warunkami służby orzekać będzie rejonowa komisja lekarska we współdziałaniu ze służbą medycyny pracy. Orzeczenia bezterminowe wydane przed wejściem w życie proponowanych zmian, które określają dotychczasowe grupy inwalidztwa i ich związek ze służbą, pozostają w mocy. Natomiast orzeczenia czasowe będą obowiązywały do czasu następnego badania kontrolnego.

Propozycje ministerstwa zakładają również wprowadzenie dla służb objętych projektem jednolitego, dwuinstancyjnego systemu orzecznictwa lekarskiego. Stanowić go będą Centralna Komisja Lekarska Ministerstwa Spraw Wewnętrznych oraz rejonowe komisje lekarskie.

Obecnie komisje lekarskie w resorcie spraw wewnętrznych funkcjonują w formie trójinstancyjnego modelu orzecznictwa lekarskiego. Są: wojewódzka komisja lekarska, okręgowa komisja lekarska oraz centralna komisja lekarska. W pierwszej instancji decyzję wydaje wojewódzka komisja lekarska. Od wydanej przez tę komisję decyzji strona może się odwołać do okręgowej komisji lekarskiej. Z kolei na decyzję okręgowej komisji lekarskiej można złożyć skargę do centralnej komisji lekarskiej.

W skład nowego systemu dwuinstancyjnego, który wprowadzi ustawa, wejdą rejonowe komisje lekarskie oraz centralna komisja lekarska.

Centralna komisja lekarska będzie orzekać, tak jak do tej pory, w składzie trzech lekarzy. Do jej zadań będą należały m.in. rozpatrywanie odwołań od orzeczeń rejonowych komisji lekarskich oraz nadzór nad ich merytoryczną działalnością. Natomiast rejonowa komisja lekarska będzie orzekała m.in. o zdolności fizycznej i psychicznej kandydatów oraz funkcjonariuszy do służby, niezdolności do służby i jej związku z właściwościami lub warunkami służby, o potrzebie udzielenia urlopu zdrowotnego; ma także kontrolować zasadność wystawionych funkcjonariuszom zwolnień lekarskich.

Komisje lekarskie będą funkcjonowały w ramach Zakładu Emerytalno-Rentowego MSW. Część obecnie funkcjonujących komisji lekarskich działa w ramach struktury zakładów opieki zdrowotnej, których organem założycielskim jest minister spraw wewnętrznych, przy czym ich formalne umocowanie jest różne i zależy od wewnętrznej organizacji placówek medycznych. Takie rozwiązanie pozwoli zapewnić racjonalne wydatkowanie publicznych środków. Obecnie koszty związane z pracami komisji lekarskich pokrywają różne jednostki organizacyjne. Przykładem mogą być koszty badań wstępnych oraz koszty badań w trakcie służby, finansowane z budżetu poszczególnych formacji. Skupienie wydatków w obrębie jednego dysponenta środków budżetu państwa pozwoli obniżyć koszty funkcjonowania komisji lekarskich.

Fundusz na aktywizację zawodową oraz prewencję rentową

Proponowane przez Ministerstwo Spraw Wewnętrznych rozwiązania zakładają dodatkowo, że kwota odpowiadająca 0,25 proc. planowanego rocznego budżetu na wypłaty emerytur i rent będzie przeznaczana na aktywizację zawodową oraz prewencję rentową dla funkcjonariuszy służb podległych Ministerstwu Spraw Wewnętrznych.

Aktywizacja zawodowa koncentrować się będzie na doradztwie i przekwalifikowaniu zawodowym. Środki na aktywizację zawodową będą przeznaczane na dofinansowanie - w całości lub w części - studiów wyższych, studiów podyplomowych oraz kursów zawodowych i językowych pozwalających na zdobycie zawodu adekwatnego do potrzeb na rynku pracy i dotychczasowych kwalifikacji funkcjonariusza. W pierwszej kolejności do pomocy uprawnieni będą funkcjonariusze odchodzący ze służby z przyczyn od nich niezależnych, którzy jednocześnie nie nabyli prawa do emerytury.

Zgodnie z propozycjami resortu, środki na prewencję rentową, organ emerytalny wskazany przez ministra właściwego do spraw wewnętrznych przeznaczy na leczenie uzdrowiskowe lub rehabilitację oraz działania prewencyjne. Do otrzymywania tych świadczeń uprawnieni będą funkcjonariusze, których stan zdrowia uległ pogorszeniu, jednakże nie powoduje niezdolności do pełnienia służby oraz osoby z przyznanym okresowym prawem do policyjnej renty z tytułu niezdolności do służby.

Projekt założeń został przyjęty przez Stały Komitet Rady Ministrów. Ministerstwo Spraw Wewnętrznych chce, aby jeszcze w listopadzie projekt trafił do Rady Ministrów.

Pełny zapis projektu dostępny jest na stronie BIP MSW.