Urlop rehabilitacyjny

W kwietniu 2022 roku korzystałam z 3 dni urlopu rehabilitacyjnego (w celu wykonania badań specjalistycznych i innych zabiegów zgodnie z przysługującym mi prawem), a w lipcu wyjechałam na turnus rehabilitacyjny termin od 12.07.2022 -02.08.2022, wykorzystałam więc 16 dni urlopu. Pozostałe dwa dni urlopu rehabilitacyjnego pozostawiłam na pozostałe miesiące by wykorzystać je na zabiegi specjalistyczne. W grudniu Kadry poinformowały mnie, że zmieniły mi urlop, gdyż wykorzystałam całe 21 dni na urlop rehabilitacyjny w miesiącu lipiec/sierpień i w związku z tym w kwietniu (zamienili mój urlop rehabilitacyjny na zwykły urlop wypoczynkowy) oraz pozostałe dni urlopu rehabilitacyjnego, które miałam zaplanowane na pozostałe miesiące. Nadmienię, że było i jest to bez mojej zgody. W jaki sposób mam się ubiegać o przestrzeganie przepisów? I co mogę obecnie zrobić?

Bardzo proszę o pomoc, gdyż jest to kolejny rok kiedy moje prawa i uprawnienia jako osoby niepełnosprawnej są nieprzestrzegane.

Szanowna Pani,

zgodnie z art.  20 ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych

1.  Osoba o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności ma prawo do zwolnienia od pracy z zachowaniem prawa do wynagrodzenia:

1) w wymiarze do 21 dni roboczych w celu uczestniczenia w turnusie rehabilitacyjnym, nie częściej niż raz w roku, z zastrzeżeniem art. 10f ust. 1 pkt 2;

2) w celu wykonania badań specjalistycznych, zabiegów leczniczych lub usprawniających, a także w celu uzyskania zaopatrzenia ortopedycznego lub jego naprawy, jeżeli czynności te nie mogą być wykonane poza godzinami pracy.

2.  Wynagrodzenie za czas zwolnień od pracy, o których mowa w ust. 1, oblicza się jak ekwiwalent pieniężny za urlop wypoczynkowy.

3.  Łączny wymiar urlopu określonego w art. 19 ust. 1 i zwolnienia od pracy, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, nie może przekroczyć 21 dni roboczych w roku kalendarzowym.

4.  Minister właściwy do spraw zabezpieczenia społecznego określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowe zasady udzielania zwolnień od pracy, o których mowa w ust. 1 pkt 1.

Pewne wytyczne – jak korzystać z w/w zwolnienia przytaczają pracownicy Biura Pełnomocnika Rządu ds. Osób Niepełnosprawnych, a mianowicie: „Zwolnienie od pracy w celu wykonania badań specjalistycznych, zabiegów leczniczych lub usprawniających, a także w celu uzyskania zaopatrzenia ortopedycznego lub jego naprawy jest zwolnieniem skutkującym usprawiedliwioną nieobecnością pracownika w pracy, w sytuacji, gdy czynności te nie mogły być wykonane poza godzinami pracy. Nieobecność w takim przypadku może trwać cały dzień bądź kilka godzin, a pracodawca nie może wymagać, aby pracownik korzystał z urlopu wypoczynkowego.

Przepisy nie określają szczegółowych zasad udzielania przez pracodawcę zwolnienia od pracy w celu wykonania zabiegów leczniczych lub usprawniających. Do pracodawcy należy więc określenie tych zasad. Zwolnienie to może być udzielone np. na podstawie skierowania lekarza na zabiegi. Należy zauważyć, że w przypadku zwolnienia od pracy w celu wykonania zabiegów leczniczych lub usprawniających, nie ma żadnych ograniczeń dotyczących maksymalnego, łącznego wymiaru liczby dni roboczych tego zwolnienia (w przypadku zwolnienia na turnus jest to 21 dni roboczych). Określony jest tylko jeden warunek, tj. że czynności te nie mogą być wykonane poza godzinami pracy.

WAŻNE!!!
W przypadku zwolnienia w celu wykonania badań specjalistycznych, zabiegów leczniczych lub usprawniających, a także w celu uzyskania zaopatrzenia ortopedycznego lub jego naprawy:

• czas zwolnienia zależny jest od czasu trwania badania, zabiegu, itp. (oraz ewentualnego czasu niezbędnego na dojazd),
• warunkiem udzielenia zwolnienia jest niemożność wykonania tych czynności poza godzinami pracy,
• pracodawca ma prawo żądać udokumentowania,
• wynagrodzenie za czas zwolnień od pracy, oblicza się jak ekwiwalent pieniężny za urlop wypoczynkowy.”

(źródło: http://niepelnosprawni.gov.pl/a,5,prawo-do-korzystania-ze-zwolnien-od-pracy-pjm )

Warto sprawę skonsultować bezpośrednio z prawnikiem w tym celu można skontaktować się z jednym Centrów Integracji, które siedziby są w: Gdyni (tel: 505 606 776) , Warszawie (tel.: 505 602 517) i Zielonej Górze (tel.: 570 066 206). Można także skorzystać z punktu nieodpłatnej pomocy prawnej (jeżeli nie stać Panią na poradę) - w każdym powiecie w Polsce działają punkty nieodpłatnej pomocy prawnej. W załączeniu przesyłam link do odpowiedniej wyszukiwarki ze strony Ministerstwa Sprawiedliwości: https://darmowapomocprawna.ms.gov.pl/pl/mapa-punktow/

Grzegorz Jaroszczyk, prawnik